Hunların Romaya hücumunu izah edən yeni nəzəriyyə: Alimlər imperiyanın süqut səbəbini tapdı

Qaynarinfo xəbər verir ki, bu barədə "High-Tech" yazıb.

"Journal of Roman Archaeology”də dərc edilən araşdırma, eramızın 430-450-ci illərində baş verən şiddətli quraqlıqların Şərqi Roma İmperiyasının Tuna sərhəd əyalətlərində adi həyat tərzini pozduğunu iddia edir. İqlim dəyişikliyi iqtisadi problemlərlə mübarizə aparmaq üçün xalqların davranışlarında yeni strategiyalara gətirib çıxarıb.

Tədqiqatçılar rekonstruksiya edilmiş ağac böyümə halqalarının təhlili əsasında son 2000 ildə illik iqlim dəyişikliyi ilə bağlı məlumatları araşdırıblar. Alimlərin əldə etdiyi məlumatlara görə, müasir Macarıstanın yerləşdiyi ərazi bizim eranın IV-V əsrlərində çoxlu qeyri-adi quraqlıq epizodları yaşayıb. Tədqiqatçıların fikrincə, iqlim dəyişkənliyi, xüsusən də eramızın 420-ci ildən 450-ci ilə qədər olan quraqlıq dövrləri, Dunay və Tisza daşqın düzənliklərindən kənarda məhsulun və heyvan otlaqlarının azalmasına səbəb olub.

Eyni zamanda, tarixi hadisələrin indiki göstəriciləri düzgündürsə, eramızın 447, 451 və 452-ci illərinə aid ən dağıdıcı hun basqınları Karpat hövzəsində son dərəcə quraqlıq yay fəslinə təsadüf edib.

İqlimdən qaynaqlanan iqtisadi böhran Atilla və digər Hun liderlərindən hərbi dəstələri saxlamaq və elitalar arasında sədaqəti qorumaq üçün Roma əyalətlərindən qızıl qənimətləri tələb edə bilərdi. Beləliklə, at sürməklə məşğul olan keçmiş çobanlar basqınçılara çevriliblər, - tədqiqatçılar ehtimal edirlər.

Eramızın IV-V əsrlərində hunların Şərqi və Mərkəzi Avropaya hücumları "barbar tayfalarının” "Böyük köç”ünə təkan verən və nəticədə Roma İmperiyasının süqutuna səbəb olan ilk hadisə hesab olunur. Bununla belə, uzun müddət hunların haradan gəldiyi və Roma əyalətlərinə təsirinin nədən ibarət olduğu aydın deyildi. İqlim xüsusiyyətlərinin təhlili bu tarixi hadisələrin mümkün izahatlarından birini təmin edir.