ABŞ ordusunun İranın irimiqyaslı hava hücumunu dayandırmasında İsrailə kömək etməkdə uğur qazanması Vaşinqtonun regionda gələcək mümkün hərbi əməliyyatlara yaxşı hazır olduğunu göstərə bilər, baxmayaraq ki, onun böyük və uzun sürən münaqişə zamanı hərəkətə keçməyə hazır olduğuna dair şübhələr var.
Qaynarinfo xəbər verir ki, bu barədə anonimlik şərti ilə "Reuters" agentliyinə Amerikanın hazırkı və keçmiş rəsmiləri məlumat
veriblər.
Onlar deyirlər ki, ABŞ qoşunları Yaxın Şərqdə böyük, uzun sürən münaqişəyə hazır deyil və böhran dərinləşərsə, Müdafiə Nazirliyi regionda hərbi ehtiyacların təxminlərinə yenidən baxmalı ola bilər.
HƏMAS-ın İsrailə hücumundan sonra Qəzzada müharibəyə səbəb olan aylar ərzində Birləşmiş Ştatlar Amerikanın mövcudluğunun illərdir durmadan azaldığı Yaxın Şərqə minlərlə əsgər göndərib.
Bununla belə, agentlik qeyd edir ki, bu yeni qüvvələrin bir çoxu bölgəyə daxil və xaricə hərəkət edən gəmi və təyyarələrdədir və yalnız müvəqqəti olaraq yerləşdirilir.
Buna görə də, ABŞ-ın bu çevik reaksiya qüvvələrinə güvənmə strategiyası indi sınaqdan keçirilə bilər ki, İran və İsrail bir-birinə açıq hərbi zərbələr endirmək barədə elan olunmamış tabunu qırıblar.
Yaxın Şərqdəki ABŞ qüvvələrinə rəhbərlik edən təqaüdə çıxmış dördulduzlu ordu generalı Cozef Votelin sözlərinə görə, ən böyük narahatlıq Vaşinqtonun uzun müddət ərzində cavab vermək qabiliyyətidir.
"Bunun ABŞ ordusu üçün mənası odur ki, mən hesab edirəm, biz regionda hansı zəruri, davamlı qabiliyyətləri qoruyub saxlamalıyıq fikrini yenidən düşünməliyik”, - o deyib.
Mərkəzi Komandanlığın hazırkı rəhbəri, ABŞ ordusu generalı Maykl Kurilla keçən ay qanunvericilərə deyib ki, Pentaqon bölgəyə göndərdiyindən daha çox əsgər tələb edib.
Prezident Co Bayden administrasiyası isə bunun, məsələn, Çindən gələn çağırışdan daha aşağı prioritet olduğunu hesab edir.
Nümayəndələr Palatasının Silahlı Qüvvələr Komitəsinə verdiyi ifadədə Kurilla deyib ki, ABŞ kəşfiyyatı, mütəxəssisləri və dilçilərinin təhlükəli çatışmazlığı ekstremist təşkilatlar üçün "hiylələri müəyyən etmək və pozmaq qabiliyyətimizdə boşluqlara gətirib çıxarır, hərəkət azadlığını artırır”.
Məsələn, rəsmilər deyirlər ki, İranın dəstəklədiyi Yəmən qruplaşması Qırmızı dənizdə ticarət gəmilərinə hücum etməyə başlamazdan əvvəl husi terrorçularının silah ehtiyatları haqqında ətraflı məlumatın olmaması, aylardır davam edən zərbələrin yaraqlıların raket və dron arsenalına təsirini müəyyən etməyi çətinləşdirib.
Bununla belə, onların sözlərinə görə, Yaxın Şərqə daha çox Amerika əsgəri göndərilməsi və kəşfiyyat imkanlarının gücləndirilməsi uzunmüddətli perspektivdə çətin ola bilər.
Anonimlik şərti ilə danışan ABŞ rəsmilərindən biri deyib: "Qoşunlar Avropaya səpələnib, digərləri isə vaxtı keçmiş texniki xidmət dövrlərindən keçir. Və Asiya diqqət mərkəzində olmalıdır".
Digər bir rəsmi qeyd edib ki, gərginliyin artmasına baxmayaraq, ABŞ qoşunlarını Asiya və ya Avropadan çıxarmaq istəyinin olub-olmaması hələ də bəlli deyil.
Bundan əvvəl media Qərb dövlətlərinin son günlər gərginliyin azaldılması çağırışlarını təkrarlamaq üçün Türkiyə vasitəsilə İrana mesaj göndərməyə çalışdığını yazıb.
İsrail cümə günü yerli vaxtla İran ərazisinə hücum edib. Hücum İranın İsrailə qarşı raket və dron hücumlarına cavab olub və onların böyük əksəriyyəti ələ keçirilib.
Yerli KİV-in məlumatına görə, İranın şimal-qərbində, nüvə obyektlərinin yerləşdiyi İsfahan əyalətində hərbi baza yaxınlığında üç partlayış baş verib. İran televiziyası üç pilotsuz təyyarənin vurulduğunu iddia edir.
Anonimlik şərti ilə ABŞ rəsmisi bildirib ki, Vaşinqton İsrailin İran ərazisinə zərbə endirməsinə dair xəbərdarlıq edilsə də, onu dəstəkləmir.
Eyni zamanda, Böyük Britaniyanın Baş naziri Rişi Sunak vəziyyətin inkişaf etdiyini, buna görə də "faktlar aydınlaşana qədər spekulyasiya etmək düzgün olmadığını", lakin "əhəmiyyətli eskalasiyanın heç kimin maraqlarına uyğun olmadığını" qeyd edib.
Alpər
Şərhlər