Düşünülmüş marşrut: FT Si Szinpinin Avropaya səfərinin əsl məqsədlərini açıqladı

Qaynarinfo xəbər verir ki, bu barədə "Financial Times” yazır. 

Qeyd olunur ki, çinli xarici siyasət ekspertləri Avropanın ABŞ-dan "strateji muxtariyyət” əldə etməsi zərurəti ilə bağlı fransız söhbətlərinə heyran olublar. Fransa prezidenti Emmanuel Makron Avropanın Tayvanı potensial Çin işğalından müdafiə etməkdə maraqlı olmadığına işarə edəndə Si Szinpin hökuməti də çox sevinib. Bu sözləri izah etmək üçün bəzi cəhdlər edilsə də, çinlilər minnətdarlıqla qeyd edirlər ki, Fransa sonradan Tokioda NATO ilə əlaqə ofisinin açılması səylərinə mane olub.

"NATO ölkələrini Asiyadan kənarda saxlamaq və Amerikanın Asiya və Avropadakı müttəfiqlərini bağlamasının qarşısını almaq Çinin xarici siyasətinin əsas məqsədidir... Si Szinpinin Avropaya səfərinin də güclü iqtisadi komponenti var. Məqalədə deyilir ki, Makron "Tayvan üzərində Çinə meydan oxumaya bilər, lakin Fransanın avtomobil sənayesinin gələcəyi başqa məsələdir".

Müəllifin fikrincə, Çin elektromobilləri Avropa və Amerika rəqibləri qarşısında böyük iqtisadi üstünlüyə malikdir. Bu elektrik nəqliyyat vasitələrinin ixracı Pekinin Çin iqtisadiyyatını canlandırmaq planları üçün çox vacibdir. Lakin Fransanın güclü dəstəyi ilə Avropa Komissiyası Çinin elektrik avtomobilləri ilə bağlı antiinhisar araşdırmasına başlayıb.

Bildirilir ki, Avropa səfərinin Serbiya hissəsi Çin liderinə Avropaya geosiyasi mesaj çatdırmaq şansı verəcək. Sinin səfəri Kosovo müharibəsi zamanı NATO-nun Çinin Belqraddakı səfirliyini bombalamasının 25-ci ildönümünə təsadüf edəcək. Bu, Çinə Rusiyanın da dəstəklədiyi arqumenti vurğulamağa imkan verəcək ki, NATO aqressiv və təhlükəli təşkilatdır. Eyni zamanda, NATO Çin səfirliyinin bombalanmasının təsadüfi olduğunu həmişə təkid edib.

Sinin NATO əleyhinə mesajı evdə yaxşı qarşılana bilər. Qəzet yazır ki, avropalılara Amerikanın vassalı olduqlarını və NATO-nun təhlükəli təşkilat olduğunu söyləmək, əksər avropalıların ən yaxşı halda təhqir, ən pis halda isə təhdid hesab edəcəyi mesajdır.

Si Szinpinin üçüncü dayanacağı NATO üzvü olan Macarıstandır. Bununla belə, ölkə lideri Viktor Orban özünü Qərb alyansı daxilində ən çox rusiyayönlü səs kimi göstərib və Çin üçün də analoji xidmət göstərib. Macarıstan Aİ-nin Çini tənqid edən bir neçə qətnaməsini bloklayıb.

Macarıstanın xarici işlər naziri Pekinə bu yaxınlarda səfəri zamanı Çinin elektriklə işləyən avtomobillərdə "artıq tutumunun” olması fikrinə şübhə ilə yanaşıb. Macarıstan bu mövqedən birbaşa faydalanmağa hazırdır, çünki ən azı bir Çin elektrik avtomobil istehsalçısı ölkədən istehsal bazası kimi istifadə etməyi planlaşdırır.

Jurnalistlər deyirlər ki, Sinin Serbiya və Macarıstana səfər etmək qərarı əksər avropalıları onun dost niyyətlə gəldiyinə inandırmağı çətinləşdirəcək. Serbiya Aİ və NATO-dan kənardadır, Macarıstan isə hər iki təşkilatı daxildən baltalayır. Hər iki ölkə Rusiyaya dostdur. Sinin tezliklə Pekində Vladimir Putini qəbul etmək üçün vətənə dönməsi Avropanın Çinin əsl niyyətləri ilə bağlı qorxularını daha da artıracaq. Müəllif belə qənaətə gəlir ki, daha böyük nəticələr üçün Çin lideri daha mürəkkəb marşrut təklif etməli idi.

Si Szinpin artıq aprelin 6-da Fransaya səfər edib. Fransa prezidenti Emmanuel Makron Çin lideri Si Szinpin ilə Parisdə danışıqlardan sonra Çinin Rusiyaya "hər hansı silah satmaqdan çəkinmək” öhdəliyini alqışlayıb.

Avropa Komissiyasının sədri Ursula fon der Leyen də Parisdə Çin lideri Si Szinpin ilə görüşüb. Söhbətdə xüsusilə Ukraynadakı müharibə mövzusuna toxunulub.