Husilərin Qırmızı dənizin cənubunda kommersiya gəmiçiliyinə hücumlarına cavab olaraq 2023-cü ilin dekabrında ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi çoxmillətli koalisiya olan "Prosperity Guardian" (Rifahın Mühafizəsi) əməliyyatı uğursuzluqla nəticələnib.

Qaynarinfo xəbər verir ki, bu barədə "The Telegraph"ın məqaləsində deyilir.

Qeyd edilir ki, əməliyyatın məqsədi husiləri növbəti hücumlardan çəkindirəcək vahid beynəlxalq cəbhənin yaradılması olub. O, həmçinin risk və əlaqədar sığorta xərclərinə görə Ümid burnu ətrafındakı uzun marşrutdan yan keçməyə başlayan gəmiçilik şirkətlərini də əmin etməli idi.

Lakin jurnalistlərin fikrincə, bu, husiləri dayandıra bilməyib. Onlar gəmilərdən tutmuş İran taxıl tankerlərinə və Rusiyanın "kölgə donanması" gəmilərinə qədər hər şeyi atəşə tutmağa davam ediblər. Bu, 2024-cü ilin yanvarında başlayan və Husi hədəflərinə ABŞ və Böyük Britaniyanın əks-hücumlarını əhatə edən "Poseidon Archer" əməliyyatına səbəb olub. Lakin bu cəhdlər də uğursuzla nəticələnib.

Yanvar ayından bəri hücumların sayı nəinki davamlı olaraq artıb, həm də şaxələndirilib. Gəmiləri və ballistik raketləri tutmaq üçün pilotsuz təyyarələr və qanadlı raketlər əlavə edilib. Aprel ayında ilk dəfə yerüstü pilotsuz uçan aparatdan istifadə edilib və o vaxtdan bu üsuldan istifadədə davamlı artım müşahidə olunur. Bu yaxınlarda husilər hücumlarını sürətli qayıqlardan istifadə etməklə həyata keçirməyə və hədəfləri kiçik silahlarla atəşə tutmağa başlayıblar. Hücumların sayı son bir neçə həftə ərzində artaraq həftədə orta hesabla 2,5 hücumu keçib.

Müəlliflərin fikrincə, hətta Rusiya da hazırda riskə getmək istəmir. Bu ayın əvvəlində Rusiyanın "Arpus" və "Arlan" tankerləri Süveyş kanalından keçə bilərdi. Bununla belə, burnu yuvarlaqlaşdıran həddən artıq böyük "Qızıl mirvari"yə neft yükləyiblər.

Yunan bayrağı altında üzən "Sounion" tankeri çərşənbə günü göyərtəsində yanğına səbəb olan dörd hücumun sonuncu qurbanı olub. "Aspides" missiyasından bir Fransız döyüş gəmisi yaxınlaşan yerüstü pilotsuz təyyarəni məhv edərək köməyə gəlib. Daha sonra ekipaj xilas edilib. "Eritreya və Yəmən arasındakı Birgə Dəniz İnformasiya Mərkəzinə (JMIC) görə gəminin artıq sahibsiz olması istisna olmaqla, əla iş alınıb. Əgər yenidən hücuma məruz qalarsa və ya quruya çıxsa, 150.000 ton neft onu tarixdə beşinci ən böyük neft sızıntısı edəcək. "Exxon Valdez" dördə vurulmuş kimi olacaq", deyə müəlliflər yazır.

Avropa İttifaqı gəmisinin köməyə gəlməsi təəccüblü deyil. Aİ-nin cüzi dəniz resurslarına baxmayaraq, hazırda orada yalnız onlar mövcuddur. 500 mil məsafədə "Guardian Prosperity" gəmisi yoxdur. May ayında "USS Dwight D Eisenhower" təyyarədaşıyan gəmisi iştirak edərkən, ABŞ-ın stansiyada raket piketləri və müşayiəti birləşdirən 12 döyüş gəmisi var idi. İndi heç biri yoxdur.

"Böyük Britaniya baxımından səbəb sadədir: bizdə kifayət qədər gəmi yoxdur, daha doğrusu, işlək vəziyyətdə olan gəmilərimiz kifayət qədər deyil. ABŞ üçün daha çətindir, çünki onların gəmiləri var, lakin onlar heç birini göndərməməyi seçdilər... ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələri ekipaj problemlərinə görə 17 köməkçi dəstək gəmisini park etməli ola biləcəyini açıqlayıb", deyə məqalədə qeyd edilib.

Bildirilir ki, uzun illərdən sonra ilk dəfə olaraq Sakit Okeanın qərb hissəsi təyyarədaşıyan gəmisiz qalıb. Baxmayaraq ki, ABŞ istəsə, Qırmızı dənizdə gəmiləri ola bilərdi:

"Yalnız bir nəticə çıxarmaq olar: ABŞ "Rifahın Mühafizəsi" əməliyyatından imtina etdi. Bu, Husiləri dayandırmadı və ya gəmiçiliyi sakitləşdirmədi, ona görə də gedib başqa bir şey edə bilərlər".

Bildirilir ki, bu, İranla münasibətlərin gərginləşməsinin qarşısını almaq istəyini aşılayır, buna görə də "Poseidon Archer" zərbələri yerində və kifayət qədər məhdud olub. Bundan əlavə, dəniz nəqliyyatı bazarı müəyyən dərəcədə yeni şəraitə uyğunlaşıb. Onlar hazırda yaxşı pul qazanırlar, lakin əlavə yürüşün ətraf mühitə təsiri o deməkdir ki, onlar sonda Süveyş kanalından geri qayıtmağa üstünlük verəcəklər. Hələlik burnu dövrə vurmaq yeni normadır.

"Ümid edirik ki, ABŞ bizi bu çuxurdan çıxaracaq... Bir aydan çoxdur ki, Fars körfəzində olan "Teodor Ruzvelt" esminesi Qırmızı dənizə doğru hərəkət edərək "Eyzenhauer"in qaldığı yerdən davam etmək üzrədir. Onun əvvəlki kimi işləyəcəyinə heç bir zəmanət yoxdur, ancaq siyasi və ya maliyyə həlli axtarılan zaman sadəcə imtina etmək ABŞ-ın tarixi dəniz düşüncəsindən demək olar ki, ağlasığmaz dərəcədə böyük bir sapmadır. Naviqasiya azadlığı ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrinin DNT-sinə daxil edilib - indi dünyanın ən güclü donanmasının bu əsas prinsipdən əl çəkməsi üçün ən yaxşı vaxt deyil", deyə müəllif yekunlaşdırır.

Aydın